मराठी विषयाचे मूल्यांकन बदल शैक्षणिक वर्ष 2025-26 पासून राज्यबाह्य बोर्डाच्या शाळांमध्ये, जसे की CBSE आणि ICSE बोर्डाच्या शाळांमध्ये, मराठी विषयाची परीक्षा गुणांनी घेतली जाईल, ग्रेडद्वारे नाही. महाराष्ट्राच्या शालेय शिक्षण विभागाने नुकतेच याबाबतचे नवे परिपत्रक जारी केले आहे.
कोविड-19 महामारीनंतरची तात्पुरती योजना संपली
महामारीनंतरच्या काळात, शाळा बंद असल्यामुळे मुलांच्या शिक्षणात अडचणी येत होत्या. या अडचणींवर मात करण्यासाठी मराठी विषयाचे ग्रेडद्वारे मूल्यांकन करण्याची तात्पुरती योजना लागू करण्यात आली होती. मात्र, आता शालेय शिक्षण विभागाने स्पष्ट केले आहे की, ही तात्पुरती योजना आता संपली असून, मराठी विषयाचे मूल्यांकन गुणांच्या आधारावरच होईल.
2020 मधील कायद्याचा अंमल
2020 साली महाराष्ट्र अनिवार्य मराठी शिक्षण कायदा लागू झाला होता, ज्याद्वारे राज्यातील सर्व शाळांमध्ये मराठी अनिवार्य विषय बनला होता, बोर्ड कोणताही असो. मात्र, 2023 मध्ये सरकारने मराठी विषयाचे मूल्यांकन ग्रेडद्वारे करण्याची योजना जाहीर केली. या निर्णयामागील कारण म्हणजे कोविडमुळे झालेली शाळांची बंदी आणि विद्यार्थ्यांचे नुकसान भरून काढणे. 2022-23 शैक्षणिक वर्षात आठवीत शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांना हा लाभ मिळाला होता, आणि हेच विद्यार्थी 2024-25 या वर्षात दहावीमध्ये प्रवेश घेत आहेत.
2025-26 पासून गुणांचे मूल्यमापन
शालेय शिक्षण विभागाने जारी केलेल्या नवीन परिपत्रकानुसार, 2025-26 पासून सर्व राज्यबाह्य बोर्डाच्या शाळांमध्ये मराठी विषयाचे मूल्यांकन गुणांच्या आधारावर होईल. यासाठी 2023 मधील तात्पुरती योजना फक्त एकाच वर्गासाठी होती, आणि आता ती संपली आहे. नवीन परिपत्रकात स्पष्ट करण्यात आले आहे की, 2024-25 शैक्षणिक वर्षात दहावीमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांना या तात्पुरत्या सवलतीचा शेवटचा लाभ मिळेल. त्यानंतरच्या विद्यार्थ्यांना गुणांवरच मूल्यांकन होईल.
2021 मध्ये कायद्याच्या अंमलबजावणीसाठी दंडात्मक कारवाई
2021 पासून, महाराष्ट्र शासनाने मराठी शिक्षण कायद्याच्या अंमलबजावणीची पाहणी करण्यास सुरुवात केली. या कायद्याचे पालन न करणाऱ्या शाळांवर कारवाई करण्याची योजना होती. त्यात कारणे दाखवा नोटीसपासून दंडात्मक कारवाईपर्यंतची कठोर उपाययोजना होती. या पाहणीबाबत कोणताही औपचारिक अहवाल अद्याप जाहीर झालेला नाही, मात्र 2023 मध्ये आलेल्या नवीन परिपत्रकात राज्यबाह्य बोर्डाच्या शाळांना तात्पुरती सवलत देऊन ग्रेडद्वारे मूल्यांकन करण्याची परवानगी दिली होती.
अभ्यासक्रमाच्या कठोरतेचा विचार
शाळांचे अभ्यासक्रम अत्यंत कठोर असल्याचे अनेकदा बोलले जाते. त्यामुळे मराठी भाषेचे महत्त्व आणि त्यातील सखोल अभ्यास हा गुणांवर आधारित मूल्यांकनाच्या माध्यमातून योग्यरित्या होईल. शिक्षण तज्ञांच्या मते, गुणांद्वारे मूल्यांकन केल्याने विद्यार्थ्यांमध्ये भाषा शिकण्याची जास्त जागरूकता निर्माण होईल आणि त्या भाषेच्या कौशल्यावर पकड मजबूत होईल.
विद्यार्थ्यांच्या भविष्यासाठी निर्णय महत्त्वाचा
मराठी भाषेचे गुणांद्वारे मूल्यमापन हा निर्णय विद्यार्थ्यांच्या भविष्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. विद्यार्थ्यांना मराठी भाषेचे महत्त्व जाणवेल आणि या निर्णयामुळे त्यांचा अभ्यास अधिक सखोल होईल. शिक्षणतज्ज्ञांच्या मते, हा बदल विद्यार्थ्यांमध्ये भाषेची आवड वाढवेल.
आणखी वाचा: आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना अंतर्गत 70 वर्षांवरील नागरिकांना मिळणार मोफत उपचार
शाळांना स्पष्ट सूचना
शिक्षण विभागाने सर्व शाळांना हे स्पष्ट केले आहे की, 2025-26 पासून मराठी विषयाचे मूल्यांकन हे फक्त गुणांवरच आधारित असेल. शाळांनी आपल्या अभ्यासक्रमात आणि परीक्षेच्या पद्धतीत यानुसार बदल करणे आवश्यक आहे.
Snehal Phad is a very good Marathi author for 24NewsMarathi. With extensive experience and a passion for writing, Snehal’s articles are known for their clarity and engaging style. She possess a comprehensive understanding of current affairs and stay updated with emerging trends in journalism. Snehal’s love for literature enriches their writing, and their dedication to accurate news coverage has established them as a trusted source.